Yesu atweba ukuti impongolo sha kumũlu shaliisalikwa kuli ifwe kano fye twafyalwa icipya. E ico, tuleipusha: We cibusa, bushe walifyalwa icipya? We munyinane, icipya? Nga tefyo, ninshi, waliluba. Pantu Yesu alanda, “Ngo muntu tafelwe icipya, te kuti amone ubufumu bwa kwa Lesa” (Yohane 3:3).
Kuti mwaipusha, “Bushe ulufyalwa cipya ninshi?” Lelo kwaliba amasambilisho ayapusana-pusana pa kufyalwa icipya Te lubatisho, pantu bambi balibatishiwe lelo tabafyalwa cipya (Imilimo yabatumwa 8:18-25). Te kwiingila mu cilonganino, pantu bamo balisokelelwe (Abena Galatia 2:4). Te mukulyako umukate, pantu bamo ba lilya ukabulo mucinshi no kuba twala kupupingushi (1 Abena Korinti 11:29). Te mukubukulusha kukwesha ukwikala bwino, “pantu abengi bakafwayo kwingila, lelo bakafilwa” (Luka 13:24). Te kupepa, pantu Yesu alanda, “Aba bantu banshinshimuna patunwa twabo, lelo imitima yabo yataluka kuli ine” (Mateo 15:8).
Umuntu kuti alanda ati nga naesha no kucita fyonse ninga cita, ukupela ku bapina, ukutandalila abalwele, no kuba bwino muli ifyo ninga cita cilabushiku, ne cacine nalifyalwa cipya (Mateo 25:41-45). Iyo, teti tube ifyo tatuli: “pantu umutima uwangwa bumubili bulwani kuli Lesa; taucingwa ku mbela ya kwa Lesa, kabili tawingacimbako iyo” (Abena Roma 8:7). Tufwile twakwata umutima uwãlulwa. Pantu Lesa ukupitila muli bakasesema atila, “nkapēla kuli imwe umutima upya” (Esekieli 36:26).
“Nomba, ukufyalwa cipya cinshi?” Mukufyalwa cipya mwabo kucingwa umutima kukufuma kubwikalo uwakuilabombela fwebene ukuya kubwikalo bwakubombela Shikulu. Ici cisafye lilya twaumfwa ubulanda umulandu no bubembu bwesu na mucitetekelo ukulosha kuli Yesu ukutupēla ubwelelo. Lintu umwana afyalwa, ubumi bupya buleisa, umuntu mupya kuli bumubili. Nge fyo fine, lilya twafyalwa icipya, ubumi bumbi muli Kristu Yesu ukufuma ku Mupashi buleisa. E ico cine bwitwa ukufyalwa kupya – ubumi bupya muli Kristu Yesu. “Shikulu talafyalafya ku kufishe co alaile, filya bamo batungo kulafyalafya; lelo atekanya kuli imwe pakukana fwayo muntu ukonaika, lelo onse ukulola ku kulapila” (2 Petro 3:9).
“Ni lilali ninga lolela ukufyalwa cipya?” Amalembo yatila, “Ubwa lelo, nga mwaumfwe shiwi lyakwe” (Abahebere 3:7). Ico cipilibulo kutila pa mushinku ũli onse, pa nshita nelyo pa ncende, nga waumfwa ubwite no kwãsuka, kuti wafyalwa icipya kuli Mupashi.
“Cala senda inshita ïtali shani? Bushe nshifwile ukukula mu bumi ubupya?” Iyo, tufyalwa mu bufumu bwakwa Lesa e ico cine cilatupanga ukuba bana ne mpyani. “Kabili nga tuli bana, ninshi tuli impyani, impyani sha kwa Lesa, impyani shinankwe sha kwa Kristu” (Abena Roma 8:17). Ici kuti cacitika lintu mwa ipēla ukufikapo no kwisa kuli Yesu ku kwelelwa.
“Bushe ni munshila nshi kabili lilali tukupokelela (ukufyalwa cipya)?” Lesa, ũmona mumutima, alamona bucishinka bwenu. Alesa kuli imwe mukupitila ku maka ya kwa Mupashi wamushilo (Amalumbo 51:10). E ico, mulafyalwa cipya – icibumbwa cipya muli Kristu mukupitila mu citetekelo muli wene (2 Abena Korinto 5:17).
Mukulekelesha: “Kuti naishiba shani ukutila nimfyalwa cipya?” Paulo mu Bena Roma 8:1-10 alafunda ukuti; “Muntu nga abulwo Mupashi wa kwa Kristu, wene te mwina mwakwe iyo.” Icipingo cifundo ukuti abaluba balifwa mu lubembu, balipingulwa, nelyo bakwata kampingu umubi. Amano yabo yaba aya bumubili, ukwabula isubilo, abakanaumfwila, no kukana kwata Lesa mu calo. Lelo, umwina Kristu wafyalwa cipya mwana wa kwa Lesa, uwa mweo muli Kristu, uwapusuka, ushapingulwa, elyo akwata kampingu musuma. Nakabili aliba uwa kuMupashi, kabili uwalisulwamo no Mupashi wa Mushilo ne citetekelo, elyo alikwata isubilo lya mweo wa muyayaya. Imembu shakwe shalifutwa no mulupa wa kwa Yesu. Umutima wakwe walisulamo ne citemwiko no mutende wa kwa Lesa uwapulamo amano. Alatemwa,alakabila, kabili ãkwata amaka ya kucita ubufwayo bwa kwa Lesa. Alangwa ne subilo ilya pitilila kumbo, no bulayo bwa ŋanda Kumũlu. Bushe kuti umuntu apita mukwiluka kwa musango uyu ukwabula ukukwishiba? Awe nakalya, pantu “Mupashi wine uleshimikilo bunte pamo ne mitima yesu ukuti tuli ban aba kwa Lesa” (Abena Roma 8:16).
Nga tamwakwatapo uku kwikala no mutende ne cimwemwe icïsa ku mweo, mwitũsha, pantu muleangasha Lesa no mweo wenu mweka. Mufwile ukufyalwa cipya.