En de latste, miere Joaren haft daut Studieren un Denkjen äwa daut Teema un dän Gloowen von de latste Doag ooda daut Weltenj, un waut dan passieren woat, sea toojenomen. Dit Teema haundelt sikj besondasch doarom waut daut Rikj Christus, un de werkjliche Omstend en de Tiet sennen woaren. Waut daut Rikj Gottes ieejentlich enthelt un waut de Kjinja Gottes äa Gloowen doaräwa es woat väl von unjahoolen. Dit sent uk wichtje Froagen toom äwa denkjen un dee sullen uk ne schreftliche Auntwuat haben.
Väle Menschen ranen han un häa om de rajchte Meeninj un Utlaj von dise Profezeiungen to finjen, un de Utlajen doaräwa nämen bestendich too (Daniel 12,4). De Froag oba es, sent de Utlajen opp de Heilje Schreft jejrint, ooda uk vom Heiljen Jeist unjastett? Daut es needich doaraun to denkjen daut Gott mau bloos en de deemootje äare Hoaten wont, un soone Persoonen feelen sikj kjlien un foaken onfäich. „Dee, dee opp emma huach en ieren es, däm sien Nomen heilich es, dee sajcht: Mien Plauz es jeieet un heilich, oba es uk bie dee, dee sikj nich mea weeten, un jleewen, daut et nuscht met an meent. Dee waut jleewen, daut meent nuscht met an, jäw ekj nieen Moot, un dee waut sikj nich mea weeten, jäw ekj Troost un Hopninj“ (Jesaja 57,15). De Profezeiungen studieren mott eena met een opnet Hoat doonen, un emma em Senn hoolen daut Gottes Plon een deemootja Wajch es. Daut es foaken daut Jäajendeel von daut waut de Mensch denkjt, oba ne Sechaheit fa de Seel.
De wichtichste Froag waut een jiedra Mensch em Läwen bejäajnen mott es dise, „waut doo ekj met miene Sind?“ De Schreft sajcht, „Aulemaun haft jesindicht un kjemt doarenn too kort, waut hee bie Gott sennen saul“ (Reema 3,23). Daut ieeschte mott een Mensch met sien jerajchten un heiljen Gott Fräd moaken, om Vejäwunk fa siene Sind to finjen. Dit kjemt bloos derch eene perseenliche Erfoarunk em Hoat met Gott, derche Busse un een opprechtjet sinden Bekjantnis. Soo lang aus ons Hoat un Läwen nich veendat es, bliew wie fleeschliche Menschen, un kjennen de jeistliche Sachen nich vestonen. „Wäa sikj Gott sienen Jeist nich unjastalt haft un met sien ieejnet Vestaunt uadeelen well, kaun daut nich vestonen, waut von Gott sienen Jeist kjemt. Daut es fa am Onsenn un hee kaun daut nich vestonen. Daut mott eefach met de Help vom Heiljen Jeist beuadeelt woaren“ (1 Korinta 2,14).
Wan wie ieescht von Gott wadajebuaren sent, woa wie niee Persoonen en Christus Jesus. De Heilja Jeist wont dan en onse Hoaten un leit ons en aule Woarheit. Dise Leidunk brinjt uk daut rajchte Vestentnis un profeetische Utlaj met sikj (Johanes 16,13). Dit saj wie hia wiels de profeetische Utlajen waut wie väl mol hieren vestemmen soo sea, un daut es wäajen väle sikj nich vom Heiljen Jeist leiden loten. Daut es uk needich däm Apostel Paulus siene Wieed to betrachten, „Un wan ekj eene Profeetengow haud un wist aule Jeheemnisen un haud aule Erkjantnis un haud eenen Gloowen, Boaj to vesaten, un oba nich leeftolich wia, dan wia daut met mie noch nuscht“ (1 Korinta 13,2).
Daut latste Buak enne Bibel, de Openboarunk, es een profeetischet Buak. Daut haft uk väl Belierungen un Vemonungen fa de Christen en dise tiet. Wie doonen ons selfst Schoden aun, un vetwiewlen de Jnod Gottes wan wie daut Buak hauptsechlich studieren toom komende Bejäwenheiten to profezeien. Soon Studieren kaun leicht von ons ieejnet Vestaunt aunjeleit woaren, un brinjt dan Blintheit enne Städ jeistlichet Licht un Vestentnis. Een Säajen es däm vesproaken dee dise Profezeiungen last, ooda hieet, un sien ieejnet Läwen woarhauftich doano enstalt. „Seelich es dee, dee dit Profeeten Wuat last un uk dee, dee daut hieren un sikj doaraun hoolen, waut doabennen jeschräwen steit, wiels de Tiet es boolt hia“ (Openboarunk 1,3). Wie velieren dän Enhault wan de ennalicha Mensch nich jenäat, uk nich von de Sind un Jerajchtichkjeit äwazeicht woat. Profezeiungen studieren sull ons noda nom Harn brinjen.
Daut Twintichste Kapitel ut de Openboarunk
Doa es veleicht kjeen aundret Schreftstekj waut soo sea beoobacht worden es aus daut twintichste Kapitel ut de Openboarunk, un es uk kjeen aundret waut soo veschieden utjelacht woat. Väl von de protestantische Utlajen äwa de „Latste Tiet“ woaren von disem Kapitel jenomen, besondasch de Lia äwa daut „Dusentjoasche Rikj.“ Daut Poat von daut „Tia un sien Bilt“ ooda „Moltieekjen“ (Varzh 4) woat aus Unjastettunk jebrukt von soone waut däm säwenden Dach heilich hoolen. Aundre wada, jleewen daut twintichste Kapitel jeft de Sinda noch eene Tiet un Jeläajenheit äare Seelichkjeit to schaufen, ooda noch een Jerecht. De väle veschiedne Utlajen jäwen eenem Jedanken äwa waut de Apostel Petrus schrift, „Ieeschtens mott jie daut vestonen, daut kjeene schreftliche Profeetie waut es, daut eena sikj selfst utlajcht. Wiels Profeetie es nich waut, daut een Mensch sikj selfst utdenkjt; daut wia de Heilja Jeist en dise Menschen, dee an jeef, waut see von Gott räden sullen“ (2 Petrus 1,20-21). Eena sull niemols een Varzh ooda een Poat ut de Schreft auleen rut nämen, oba leewa ne Utlaj moaken waut met aule aundre Schreft toop stemmen deit.
Em twintichsten Kapitel ut de Openboarunk sent mea utjetieekjende Teemasch toom betrachten. (1) Dän gruntloosen Aufgrunt, de oole Schlang, un Soton dee met ne groote Kjäd jebungen wia (Varzh 1-3). (2) De 1.000 Joa waut de Soton jebungen wia, un de Heilje waut läwden en rejieeden met Christus (Varzh 4). (3) De ieeschte Opperstonunk, un de tweeda Doot (Varzh 5-6). (4) Daut Doodes Jerecht ut de Bieekja (Varzh 12).
Biem dit Kapitel läsen, stonen doa twee Froagen fa däm Läsa. Ieeschtens, sent aul dise Bejäwenheiten, soo aus uk de 1.000 Joa, buakstäwlich, ooda sent de biltlich un jeistlich to vestonen? Tweedens, sent dise Dinjen wua daut hia von schrift aul erfelt, ooda lua wie no ne tookjinftje Erfellunk? Wie jleewen daut daut twintichste Kapitel ut de Openboarunk ne korte Beschriewunk von daut vondoagsche Kjennichrikj Christus hia opp Ieeden enthelt. Daut es uk ne kjliene Ensecht vom latsten Jerechtsdach, wua aule Menschen woaren ver Gott stonen.
Profezeiungen brucken foaken Tieekjens un Nummasch toom betieekjnen, waut fa Bejäwenheiten ooda jeistliche Omstend aum komen sent. Ne korte Betrachtunk en Biblische Profezeiungen woat dit kloara moaken. En profeetische Sproak, woat foaken een Dach jebrukt aus een Joa to betieekjnen, soo aus en Daniel siene Profezeiungen. Wota un Mäa woaren jebrukt toom Menschen un Nazionen betieekjnen. Em ieeschten Kapitel en de Openboarunk hilt de Sän Gottes säwen goldne Taulchlichta en siene Haunt, dee de säwen Jemeenten en Asien bedieden. De säwen Stierns waut hee enne Haunt hilt wieren de säwen Leidasch en de Jemeenten. De gaunse Openboarunk enthelt väl jeheemnisvolle Nummasch un Tieekjens, aulsoo met dit em Senn well wie uk dän twintichsten Kapitel betrachten.
Een grootet Poat von daut vondoagsche Christentum, jleeft daut de 1.000 Joa wua daut hia von rät, buakstäwlich to vestonen sent. Oba, em selwjen Varzh wua de 1.000 Joa aum ieeschten erwänt woaren, sajcht daut uk daut Soton met ne groote Kjäd woat jebungen, un em gruntloosen Aufgrunt jeschmäten un vesäajelt woaren (Varzh 3). En dän väajen Varzh es jeschräwen von een Schlätel fa dän gruntloosen Aufgrunt, un ne groote Kjäd wuamet Soton jebungen woat. De opprechtja, sieekjenda Läsa woat hia leicht seenen kjennen daut hia waut es daut nich stemt. Wan de 1.000 Joa buakstäwlich sent, woo es daut dan met dän Schlätel, de groote Kjäd, un dän gruntloosen Aufgrunt? Wudd irjentwäa sajen daut irjentwua oppe Ieed ne groote Kjäd es, ooda een gruntloosa Aufgrunt, ooda daut Soton doa buakstäwlich met ne iesane Kjäd jebungen es? Wie jleewen daut dän Soton Binjen, nich sull buakstäwlich, oba jeistlich vestonen woaren. Soo sull uk de Zol 1.000 aus ne lange Tiet vestonen woaren. Dise Utlaj nemt nuscht wajch von de wieetvolle un wichtje Profezeiunk, soo aus wie seenen woaren.
Soo aus aul jesajcht worden es, daut ne perseenliche Erfoarunk, un een däachlicha Waundel met Gott, es daut needichste fa een Mensch. Wua soone Erfoarunk Werkjlich en de Menschen äa Läwen es, sull doa kjeene Schwierichkjeit sennen dit aules em jeistlichen Senn to vestonen. Wan Menschen flak un leiwoam en äare Jemeenschoft met Gott läwen, dan brinjt Soton aulahaunt Vebiestrunk en äa jeistlichet Vestentniss un Ensecht nenn. Wan soone Menschen nich mea de Jnod un dän Siech en äa Läwen feelen soo aus see sullen, dan velieren see de Hopninj, un denkjen daut es äwahaupt nich mäajlich dän Säajen en dise Tiet to haben, un sieekjen dan no waut Tookjinftjet toom äa Velangen un Hunga to stellen. Daut schient soo aus wan de Fient dan reed es to sajen daut de Bejäwenheiten wua daut en dit Kapitel von schrift, tookjinftich un buakstäwlich to vestonen sent. Doamet bilt hee an en, daut wan see dän Fräd nu nich finjen, woaren see däm dan en de Tookunft kjrieen kjennen, un doaderch bliewen see aum sträwen met Onfräd em Hoat, un met de Hopninj, daut daut Rikj Gottes enne Tookunft schlieslich nochmol woat oppjestalt woaren.
Aundra Schreftlicha Bewies
Es doa schreftlicha Bewies daut de Profezeiungen en dit Kapitel opplatst no däm woaren Christ siene vondoagsche Seelichkjeit en Gott hanwiest? Wie jleewen de Auntwuat to dise Froag es, Jo! Ieeschtens, de Schreft wiest doano han daut „Soton woat jebungen sennen“, un wiest uk no een „Frädensrikj“. Tweedens, dusende un dusende Menschen haben derch de Joaren Zeichnis jejäft daut see werkjlich en soon Fräd jeläft haben.
Wie vestonen daut von däm ieeschten Varzh aun soo, daut däm Soton binjen, un de Aunfang von de 1.000 Joa, tojlikj passieed (Varzh 1-3). Wan wie de Bibel betrachten, es daut dan nich to seenen, daut, aus Christus no de Ieed kjeem, wort däm Soton siene Krauft jebroaken, un am wort jebungen derch Christus sien Sindenopfa aum Kjriez un oppstonen vom Doot? Wia daut nich von dän Dach aun, ooda besondasch vom Pinjstdach aun, daut de Christen aunfungen met Christus toop to rejieren (Varzh 4)? Dit wia krakjt de Aunfank von daut Rikj wua Daniel von profezeid, daut Gott wudd „een eewjet Rikj oppstalen. Kjeena woat daut jeemols äwamajchtjen“ (Daniel 2,44).
Aus Jesus noch oppe Ieed wia, jeef hee Zeichnis daut sien Rikj, ooda Jemeent, wudd nichmol vonne Hal äwawunden woaren (Matäus 16,18). De Apostel Paulus sajcht, „Hee haft ons ut de Jewault vonne diestre Machten rut jerat, un haft ons nenn jesat en daut Rikj von sienen leewen Sän, Jesus Christus“ (Kolossa 1,13). See doch woo de Apostel Paulus met siene Wieed de Profezeiungen en Openboarunk unjastett un bestädicht. Paulus sajcht daut wie sent von de diestre Macht jerat worden. Oba woo un opp woone Oat? Wie seenen uk daut de Apostel sajcht, wie sent en daut Rikj nenn jesat, nich, wie woaren nochmol enne Tookunft doa nenn jesat woaren.
Woo un opp waut von Wajch es de Jleewenda en daut Rikj nenn jesat? Jesus jeef ons een Jlikjniss waut ons de Auntwuat jeft. „Oba wan daut derch Gott sien Jeist es, daut ekj de Soton utdriew, dan es Gott sien Rikj aul äwa junt jekomen. Ooda woo kaun irjentwäa en een stoakjen Maun sien Hus nenn bräakjen un am siene Sachen wajchnämen, wan hee dän stoakjen nich ieescht binjen deit? Ieescht mau dan kaun hee sien Hus utplindren“ (Matäus 12,28-29). Wie danken Gott daut Christus en däm stoakjen Maun (Soton) sien Hus nenjebroaken es un am fa ne jewesse Tiet jebungen haft. Aulsoo roopt Christus, „wäa doa well, däm lot komen“ (Openboarunk 22,17).
En de niee Tastament Tiet, ooda de 1.000 Joa, wuarenn de Soton jebungen es, es doa Krauft fa de Menschen toom äare Lausta un fleeschliche Sinden to äwawinden. Soton haft siene groote Krauft äwa de Menschheit veloaren, wan hee dee uk noch vesieekjen un aufproowen kaun, un prachat an no am to horchen. En dise Jnodentiet mott jieda Mensch sikj wälen wäm hee deenen well, Gott ooda Soton. Soton es jebungen soo daut hee de Menschen nich mea bedwinjen kaun toom sindjen, un dee en siene Macht fausttohoolen. De Seelichkjeit fa de Menschen henjt nu doavon auf, aus see selfst wellich sent derche Busse nom Harn to komen. De Sinda waut Busse deit un nieet Läwen en Christus finjt, erfoat doamet uk daut Soton jebungen es, un dankt Gott fa siene Jnod.
De Heilje äa Jerecht
Varzh 4 sajcht ons daut wäarent de 1.000 Joa wieren doa Troonen un de Heilje sauten doabowen. Wieda sajcht daut uk daut an wort daut Jerecht jejäft, un see läwden un rejieeden met Christus 1.000 Joa.
Hia wudd wie nu erwänen, daut noanich enne Openboarunk ooda irjent sestwua enne Schreft to läsen es daut Christus trigj no dise Ieed komen woat om hia een irdischet Rikj ooda buakstäwliche Troonen opptostalen, un daut de Heilje buakstäwlich met am toop rejieren woaren. De Lia von een tieteljet, irdischet Rikj Christus es bloos noch een vefierarischa Wajch waut Soton brukt toom de Menschheit von de evangelische Woarheit wajch to leiden. Jesus säd to de Farisäa gauns dietlich aus see am fruagen wanea daut Kjennichrikj komen wudd, „Daut Gottesrikj kjemt nich to seenes; Menschen woaren uk nich sajen: Kjikj, hia es daut! ooda: Doa es daut! Wiels daut Gottesrikj en junt es“ (Lukas 17,20-21). Bemoak doch: Daut Rikj es ennalich, em Hoat.
Wie wellen dise Profezeiunk von de Troonen un daut Jerecht von twee Sieden bekjikjen. Ieeschtens, von eene perseenliche Aunsecht. Wan de Mensch sien Hoat un Läwen gauns jebroaken em Jeist, däm Harn hanjeft, dan vejeft Gott am ut Jnoden aule Sinden. Oba, es daut daut Enj von dise Sach? Nä, daut es nich. Gott jeft dän nieen Christ dan uk fa wieda, jenuach Jnod un Krauft toom äwa de Sind en sien Läwen to harschen. Een Troon bediet Harschoft un Macht. Aulsoo es dän Christ Jnod un Harschoft jejäft äwa de Sintliche Doten to rejieren. Doamet kjemt uk Jnod toom unjascheeden un rechten äwa Sachen en daut gaunse Christliche Läwen. Daut es een jettlichet Jerecht waut Gott däm Christ jejäft haft, un een woara Christ woat väasechtich sennen em rechten, un doano sien Läwen enstalen. „Leewe Frind, jleeft nich jiedrem Jeist, oba prooft de Jeista ut, auf dee von Gott sent. Doa sent väl faulsche Profeeten en dise Welt jekomen“ (1 Johanes 4,1). „Unjasieekjt aules, un waut goot es hoolt faust“ (1 Tessalonicha 5,21). „Recht nich no Uagenschien, oba lot jun Uadeel een jerajchtet sennen“ (Johanes 7,24). Toopjefot, de woara Christ deit aules en sien Läwen no Gottes Wuat un Jeist priefen, un doano enstalen.
Tweedens, well wie nu noch een bät von de Kjinja Gottes aus een toopjeschlotnet Volkj ooda Kjarpa, äare Troonen un Jerecht, räden. Dee waut sikj bekjieet haben un von äare Sinden jereinicht sent, un läwen soo aus daut Wuat Gottes lieet, sent de Kjarpa, ooda de Jemeent Christus. „Jie sent nu Christus sien Kjarpa, un een jiedra es een Jlett aun am“ (1 Korinta 12,27). Gott haft siene Jemeent de Oppgow un dän Säajen jejäft toom Rechten. Vondoagschen Dach haben väle Gruppen dise Oppgow veloaren, ooda tosied jesat; un see woaren soo weltlich daut see äa christlichet Kjantieekjen gauns velieren. Väle Jemeenten veloten bosich de oole un bestendje Wäaj. See nämen aulahaunt Sind un Jreiel aun, wäajen see wellen Sind nich mea aus Sind rechten, uk nich schreftlich doamet haundlen.
De woare christliche Jemeent helt sikj noch emma aun Christus siene Lia, de onjehuarsome Jlieda too bestrofen (Matäus 18,15-17). Bemoakj besondasch Varzh 18 vom selwjen Kapitel: „Ekj saj junt de Woarheit: Aules waut jie oppe Ieed binjen woaren, woat uk em Himmel jebungen sennen, un waut jie oppe Ieed leesen, woat uk em Himmel jeleest sennen.“ Dit sent Jesus siene ieejne Wieed äwa daut rechten waut hee de Heilje äwajäft haft. Paulus schrift no de Korinta Jemeent un drift an toom äare Schuldichkjeit doonen em rechten äwa een Brooda waut doa Huararie dreef. „Waut hab ekj doamet to doonen, dee to rechten, dee butre Jemeent sent? Sell jie nich dee rechten, dee bennen sent? Dee, waut buten sent, dee woat Gott rechten. Oba dän beesen Maun mank junt, dän sell jie rut saten!“ (1 Korinta 5,12-13). Dit deeden see uk, un wie haben dän tweeden Korinta Breef, wuarenn daut sajcht daut daut rechten waut see jedonen hauden wia wirkjent, un de jefolna Brooda deed Busse un kjeem trigj. Opp disem Wajch deit de Jemeent Christus hia oppe Ieed met Christus toop, en dise dusentjoasche Evangeliumstiet rejieren un rechten. Wadaholent, de Schreft sajcht noanich daut Christus hia oppe Ieed eenen irdischen Troon oppstalen wudd. Daut sajcht bloos daut de Heilje woaren 1.000 Joa met Christus toop läwen un rejieren. Christus wont en de Jleewende äare Hoaten un leit an en äa Läwen. Doonen nich aule woare deemootje Christen en Jesus sien Nomen äwa de Sind rejieren? De Krauft un Autorität kjemt vom Himmel un de Heilje oppe Ieed sent eefach bloos Christus siene Deena.
De Ieeschte Opperstonunk Un De Tweeda Doot
Nu well wie Varzh 6 en bät betrachten. „Seelich un heilich sent dee, dee met de ieeschte toop oppstonen. Äwa dee haft de tweeda Doot kjeene Krauft; un see woaren Gott un Christus siene Priesta sennen, un 1.000 Joa met am toop rejieren.“ De Hauptpunkten von disen Varzh sent „de ieeschte Opperstonunk“ un de „tweeda Doot.“ De 1.000 Joa waut hia wada erwänt sent wudden doch secha de selwje Meeninj haben aus en dän väajen Varzh. Em Betracht, de ieeschte Opperstonunk em vejlikj met de tweede Opperstonunk (soo aus en Varzh 12), es wua atelje daut häanämen, aun de twee veschiedne Jerechtsdoag to jleewen. Äa Jedanken es, daut wan eena en daut ieeschte Jerecht woat schuldich sennen, dan es doa noch de Jeläajenheit en de dusentjoasche Tiet äa Wajch trajchttofinjen, un reedtomoaken fa daut latste Jerecht. Oba es dit werkjlich waut de Schreft lieet? Wie denkjen nich soo. Doawäajen beed wie de foljende Erkjläarunk aun, waut wie soo jleewen dee doa uk met aule aundre Schreften stemt.
Aus Gott de Welt un dän ieeschten Maun un de Fru muak, säd hee to Adam un Eva: „Un Gott de Har bestald aun däm Mensch un säd: Du doascht von irjent eenen Boom em Goaden äten, oba von däm Boom, dee daut Vestentnis jäwen kaun, waut goot un schlajcht es, von däm saust du nich äten, wiels daut woat onbedinjt dienen Doot brinjen“ (1 Mose 2,16-17). Hia es daut wua de Bibel daut ieeschte mol vom Doot rät. Räd Gott hia vom jeistlichen ooda vom kjarpalichen Doot? Veleicht von beid, oba wie wudden hia väa schlonen daut Gott sien wichtichsta Punkt fa de Woarnunk wia, daut see de frooe Jemeenschoft met am velieren wudden. Ver dän Sindenfaul hauden see scheene Unjahoolungen met Gott, wan hee enne kjeele Owenttiet kjeem un met an räd. See wieren kjarpalich, un uk jeistlich läwendich. Denkjt mol aun dän sinden Erfolch, waut daut Onjehuarsom opp an brocht. Fuaz doaropp vestuaken see sikj ut Forcht, un kjarpalich un uk jeistlich hauden see nich mea jemeenschoft met Gott soo aus verhäa. See hauden äa „Läwen“ met dän Harn veloaren, jrod soo aus Gott an jesajcht haud. Sechalich, derch äare Sind funk daut kjarpaliche Stoawen aun. Tolatst storwen see soo aus aulet Fleesch.
En onse kjarpaliche Jeburt, haben wie aula dän jeistlichen Doot jeorwen. „Soo aus en Adam aule Menschen stoawen“ (1 Korinta 15,22). De Apostel Paulus sajcht wieda, „derch Adam siene eene Sind harscht de Doot äwa aulem.“ Doawäajen betoont hee wieda met dise Wieed, „Soo aus derch eenen Mensch siene Sind de Vedaumnis äwa aule Menschen kjeem“ (Reema 5,18). Aulsoo, onen Utnom, harscht de Doot äwa aule Menschen. Wie sent aula jestorwen wäajen de vedorwne un jefolne Natua, dee wie von Adam jeorwen haben.
Nu kom wie bat däm Punkt von de ieeschte Opperstonunk. De jeistlicha Doot waut äwa de gaunse Menschheit jekomen es, es soo venichtent daut bloos ne jeistliche Opperstonunk eenem wada jeistlichet Läwen, un Jemeenschoft met Gott brinjen kaun. Derch Adam haben wie aula daut jeistliche Läwen veloaren. Oba, en Christus Jesus, derch ne jeistliche Opperstonunk von de doodje fleeschliche Woakjen, kaun wada Jemeenschoft un Läwen jefungen woaren. „Soo aus en Adam aule Menschen stoawen, soo komen see uk derch Christus wada aula toom läwen“ (1 Korinta 15,22). „Soo aus derch eenen Mensch siene Sind de Vedaumnis äwa aule Menschen kjeem, jrod soo kjeem derch eenem siene Jerajchtichkjeit de Rajchtfoadjunk fa aule Menschen“ (Reema 5,18). „Wan wie met Christus sent eent jeworden derch soonen Doot aus hee opp sikj neem, woa wie secha uk eent met am toop em Oppstonen vom Doot sennen. Wie weeten, daut ons oola Mensch met am toop jekjriezicht es, soo daut et met onsen sindjenden Kjarpa een Enj haud un wie de Sind nich mea deenen“ (Reema 6,5-6). De vedorwne Natua es de Doot waut äwa aule Menschen kjeem, oba, „Seelich un heilich sent dee, dee met de ieeschte toop oppstonen.“
De oppmoakjsoma Läsa woat daut boolt enwoaren daut de Ieejenschoften von dise Opperstonunk jeistlich un nich kjarpalich sent. Daut es ne Endaniss em Hoat un Läwen. Daut meent von de fleeschliche Woakjen un daut schwiensche, sintliche Läwen oppstonen, no een harlichet frieet Läwen en Christus Jesus (Galata 5,19-24). De Endaniss von eenem siene sintliche Natua, no de jettliche Natua (2 Petrus 1,4), es so wieetvoll daut Paulus dee soo aus dit beschrift: „Doawäajen, wan wäa en Christus es, dan es hee een niea Mensch. Daut waut hee verhäa wia, es nich mea; hee es nu waut nieet jeworden“ (2 Korinta 5,17). Ne Persoon dee derch soone Erfoarunk jekomen es, es jekjriezicht un begroft worden, un met Christus oppjestonen. Dit jleew wie es de Meeninj von de ieeschte Opperstonunk wua daut enne Openboarunk von rät. Aun soone Persoon haft de tweeda Doot kjeene Krauft.
Daut Latste Jerecht
En Adam stoawen aule dän jeistlichen Doot, un faulen auf von de Jnod Gottes. Toom wada enne Jnod Gottes häajestalt to sennen, velangt daut een jeistlichet oppstonen.
De kjarpalicha Doot brinjt aule Menschen no däm Punkt wua äare Woakjen, dee see em Läwen jedonen haben, woaren äare eewje Tookunft bestemmen. „Däm Mensch es daut soo bestemt, een mol to stoawen, un dan kjemt daut Jerecht“ (Hebräa 9,27). „Wie motten aula ver Christus sienen Rechtastool komen, daut een jiedra sienen Loon kjricht fa waut hee en disem Läwen jedonen haft, auf goot ooda schlajcht“ (2 Korinta 5,10).
Aum Jerechtsdach woaren aule Doodes waut kjarpalich jestorwen sent, Jerajchte uk Onjerajchte, met däm Trompeetenschaul äwadäl jeroopt woaren un wada kjarpalich oppstonen.
Fa dee waut aun de ieeschte Opperstonunk deelhauftich jeworden sent, es de Doot de Engank no de eewje Heimat Gottes. Fa dee, dee nich deelhauftich sent aun de ieeschte Opperstonunk, es de Doot de Engank no de eewje Kwol. Dit es de tweeda Doot. „Un de Doot un sien Rikj worden em Fiasee nenn jeschmäten. Dit es de tweeda Doot“ (Openboarunk 20,14).
Daut es sea needich opp onse woakjen Acht to jäwen wäajen aum Jerechtsdach woa wie doano jerecht woaren. „Un ekj sach de Doodes, kjlien un groot, ver Gott un dän Troon stonen, un doa worden Bieekja opjemoakt. Dan wort noch een Buak opjemoakt, un daut wia daut Läwensbuak. Un de Doodes worden doano jerecht, waut en dee Bieekja von äare Woakjen jeschräwen stunt. Un daut Mäa jeef de Doodes rut, dee doabennen wieren, un de Doot un de Hal jeewen de Doodes rut, dee doabennen wieren, un jieda eena wort doano jerecht waut siene Woakjen jewast wieren“ (Openboarunk 20,12-13).
De Bibel lieet, daut dän Christ siene Jerajchtichkjeit besteit nich en Woakjen, „soo daut kjeena Uasoak haft sikj selfst to lowen“ (Efeesa 2,9). Däm deemootjen un jehuarsomen Christ woat de Jerajchtichkjeit derchem Gloowen toojeräakjent. „Oba fa däm, dee nich met Woakjen omjeit, oba aun dän jleeft, dee de gottloose jerajcht moakt, däm woat sien Gloowen aus siene Jerajchtichkjeit aunjeräakjent“ (Reema 4,5). Oba de Gloowen, „Wan dee nich Woakjen haft, es dee doot“ (Jakobus 2,17). Em latstet Jerecht woat ons Gloowen un Bekjantnis jeprieft woaren doano woo onse Woakjen jewast sent. Wan een Mensch en dit Läwen sien Gloowen bekjant un met Woakjen bewäsen haft, woat am daut aum Jerechtsdach uk rajchtfoadjen.
Schliesslich, well wie noch atelje Profezeiungen un Schreftstäden bemoakjen dee wie jleewen, dee daut lieren daut de vondoagsche Tiet de betieekjende Tiet vom Rikj Gottes es. En daut Buak Amos finj wie daut foljende, „Paus opp. Ekj woa daut Wuat jäwen, un de ojjerajchte bestrofen; de Israeliten woaren mank de Velkja vestreit woaren, soo aus wan eena met een Säw scheddat un kjeen Steen oppe Ieed felt. Aule Sinda von mien Volkj woaren unja daut Schwieet omkomen, aul dee waut sajen: de Schoden woat woll nich bat ons komen un ons trafen. Un aun dän Dach, woa ekj dee, dee von David siene Nokomen jebläwen sent, opphäwen, un an von Grunt opp trajchthalpen, un de Famieljes oppbuen soo aus dee emol wieren“ (Amos 9,9-11). De latsta Varzh von däm selfsjen Kapitel sajcht soo, „Ekj well an en äa Launt enwartlen, daut see nich mea rutjebrocht woaren von daut Launt, woont ekj an jejäft hab, sajcht de Har jun Gott.“
Soone Menschen waut aun de tookjinftje 1.000 Joa, oda Christus siene sechtboare Rejierunk hia oppe Ieed jleewen, wudden sich veleicht selfst met dise Varzh treesten. Väle räakjnen doa opp daut de Juden dän Tempel en Jerusalem boolt wada oppbuen woaren, un daut Gott an haft trigjjebrocht no äa Launt om doa opp emma to wonen. Daut de Juden noch emma een Volkj sent, es secha en kjraftjet Bewies von daut Wuat Gottes. De Enlodunk too de Erleesunk es fa aule Menschen, fa Juden uk fa Heiden äwareen. Oba es dise schreftliche Profezeiunk von een tookjinftjet Rikj waut noch komen woat, ooda es daut nu en Werkjlichkjeit aul hia? Nu well wie no de Aposteljeschicht gonen om ne Auntwuat doatoo to finjen.
Em Aunfang vom Christentum stunt ne wichtje Froag enne Jemeent opp: Woo saul daut met de Heiden waut sikj bekjieren? De Froag stunt soo huach daut see daut fa needich aunsagen ne Vesaumlunk von Eltestasch un Apostel toop to kroagen om dise Sach to betrachten. Aus Jakobus däm Berecht toojehorcht haud woo Gott de Heiden dän Heiljen Jeist jrod soo jejäft haud aus de Juden, kjeem hee met de Grupp äaren kortjefotnen Entschluss met dise Wieed opp: „Simon haft ons jrod vetalt woo Gott ieeschtens doarom besorcht wia, ut de Velkja een Volkj fa sienen Nomen to jewennen. Un met dit stemt daut, waut de Profeeten jesajcht haben, soo aus jeschräwen steit: Wan dit ieescht jeworden es, woa ekj wadakomen un David sien toopjefolnet Hus wada oppbuen“ (Aposteljeschicht 15,14-16). Onen twiewel jeef Jakobus däm Profeet Amos siene Profezeiunk aun, waut ea betoont wia. De Broodaschoft en Jerusalem kjeem derch däm Heiljen Jeist siene Leidunk to däm Entschluss, daut de Ensaumlunk von de Heiden bedied daut, waut de Profeet Amos jesajcht haud aus hee säd daut de Tempel wada wudd jebut woaren. Doawäajen jleew wie daut de ieeschte Christen daut vestunden, daut daut Rikj Gottes eene jeistliche Natua haud, un wia en Werkjlichkjeit aul doa to äare Tiet.
Noch een kloara Bewies daut daut Kjennichrikj ne jeistliche Natua haft, es en Galata 3,16 to finjen. „Waut Abraham vesproaken wia, wia fa am un sien Nokomen. Daut sajcht nich: ‚un siene Nokomen‘, nich aun väle, bloos aun eenem. Un de eena es Christus.“ Dee waut de „tookjinftje Rejierunk Christus“ lieren, sajen, daut daut Launt waut Gott Abraham wees un vespruak, opp emma de Juden äat bliewen wudd. Dise Lia woat doaropp jebut daut Gott Abraham un sien Sot, de Juden, dit Launt vesproaken haud. Doawäajen woat jesajcht daut daut Judische Volkj noch emma daut vespräakjen von Gott helt, un uk daut Rajcht to daut Launt haft. Dise Lia sajcht uk daut daut Judische Volkj wada met rajcht ne utjewälde Nazion es, un bie väle de entschluss es daut Gott em korten met Israel groote Dinja doonen woat. Oba mucht wie noch eemol met Väasecht de erwände Schreftstäden läsen.
De Apostel Paulus betoont gauns dietlich daut de Vespräakjungen fa Abraham un sien „Sot“ wieren. Hee sajcht noch wieda daut dit es eenzolich, bloos eene Persoon jemeent, „nich fa väle“. Un dan lajcht hee daut gauns kloa ut daut dit „Sot“ es Christus. Aulsoo de Vespräakjungen de Gott Abraham jeef em betrafs von daut Launt hauden äare Erfellungen en Abraham sien Sot, nämlich Christus. Daut Launt wuarenn Abraham waundad, un lota siene Nokomenschoft ieejend, wia bloos een Bilt von daut woare vesproakende Launt waut Christus un sien Volkj oawen sullen. Daut woare vesproakne Launt es de Jnodentiet derch Christus, wua siene Nofolja vondoag bennen läwen. Gott vespruak daut de Jleewende en Christus doabennen läwen un rejieren kunnen bat aum Weltenj. „De Jeist selfst jeft onsen Jeist daut Zeichnis, daut wie Gott siene Kjinja sent. Sent wie oba Kjinja, dan sent wie uk Gott siene Oawen un Christus siene Metoawen, daut es, wan wie met am toop lieden, daut wie uk met am toop veharlicht woaren“ (Reema 8,16-17).
Entlich, vom Aunfank batem Enj em Evangelium finj wie daut wichtje Teema, „dautet sull erfelt woaren“. „Aule Profeeten un daut Jesaz profezeiden bat Johanes kjeem“ (Matäus 11,13). Von Johanes däm Deepa siene Tiet, funk Jesus aun to erfellen daut waut Gott derch Profezeiunk jeopenboat haud. Emma wada säd Jesus, „daut et sull erfelt woaren“. Jesus säd, „denkjt nich daut ekj jekomen sie Moses sien Jesaz, un daut waut de Profeeten jelieet haben, to nuscht to moaken. Ekj sie nich jekomen daut äwatsied to brinjen, oba to erfellen. Velot junt doaropp, soolang aus Himmel un Ieed stonen, woat nich de kjlansta Buakstow ooda Punkt vom Jesaz jestrikjt woaren, bat daut aula erfelt es“ (Matäus 5,17-18).
Wie jleewen daut Christus sien gaunzen Plon erfelt haft aus hee opp dise Ieed wia. Aus hee aum Kjriez roopt, „daut es nu vollbrocht“, meend hee daut de gaunza seelichkjeits Plon foadich wia. Om een irdischet Kjennichrikj opptostalen wia hee nich bekjemmat, soo aus eenje sajen. Daut wia kjeemol sien väanämen daut to doonen. Oba leewa, hee kjeem een jeistlichet Rikj to jrinden daut noch bat aum vondoagschen Dach aum gonen es. Vondoag es hee aune rajchte Haunt Gottes fa de Menschheit entostonen. Wan hee ieescht wada kjemt woat hee de Welt rechten un de truhoatje met sikj nohus nämen, om opp emma bie am to sennen.
Een Truaja Fäla
Ver Christus sien komen, hauden de Juden de faulsche Hopninj daut de Messias wudd komen toom oppe Ieed een irdischet Rikj opptostalen, un von an daut Reemische Joch aufnämen. Väle von de weise relijeesische Leida kunnen daut nich aunnämen daut ne Persoon waut soo deemootich jebuaren wia, äa vesproakna Kjennich kunn sennen. See kunnen uk nich vestonen un aunnämen waut vonne Natua daut Rikj wudd haben, waut Jesus wia jekomen opptostalen. Doaderch vestaden see Gottes Sän, un luaren noch emma no Eenem waut irjentwanea enne Tookunft komen woat. Eena mott sikj wundren daut soo väl soojenande Christen vondoag uk en dänselwjen Fäla nenfaulen. See kjennen de Natua vom Rikj Gottes nich aunnämen, un uk nich rajcht vestonen. Doawäajen kjikjen see nu uk noch no de Tookunft un luaren no daut Rikj Gottes, wäarent de goode Norecht em Evangelium lieet, daut de Tiet von daut Rikj nu aul hia es!
De Seelichkjeit velangt een deemootjet Hoat. Christus nemt bloos de Deemootje un de Busfoadje en sien Rikj nenn. Bie too väl Menschen es daut noch niemols goot aunjeseenen jewast sikj aun daut rajchte Frädensrikj Jesus auntoschluten. Moses „wäld sikj, leewa met Gott sien Volkj toop to lieden.… Hee hilt daut lieden fa Christus aus eenen jratren Rikjtum aus aulet ägiptische Goot, wiels hee sach waut de Beloonunk sennen wudd“ (Hebräa 1,25-26).