John N. Reynolds
Nalane ea mosebetsi o etsoa ke basebetsi lekala la bophelo, eleng oa ho tsosa motho ea ileng le mailili kapa ea lintsing tsa bophelo le lefu. Hona le pale ea ‘nete ho tsoa, America, terotsoaneng e bitsoa Jefferson County, ea lesholu la lipere le neng le ts’ajoa haholo, George Lennox. O ne a le chankaneng lekhetlo la hae la bobeli. Pejana Sedgwick county, e ile ea mo tsoara ka bosholu ba lipere eaba ba moo isa teronkong, lekhetlo la hae la pele.
Mariha a selemo sa 1887 ho isa selemong sa 1888, Lennox o ile a sebetsa morafong oa mashala. Sebaka seo a neng a sebetsa ho sona, se ne se bonahala se sa sireletseha se le kotsi le ho eena. Eaba o tlalehela Ofisiri ea morafo hore ha bolokeha le ho sireletsaha, ‘me ofisiri ile ea hlahloba sebaka seo, eaba o hanyetsana le Lennox a re kamore eo e bolokehile. ‘Me a laela George ho boela mosebetsi. Eaba motsoaruoa, o ikobela taelo, o ile a tsoelapele ho sebetsa nako e sa feteng hora, eaba marulelo a kamore ea leng ho eona a mo oela holimo a katellehileng ka tlasa oona. O ile a ka tlasa marulelo nako ea lihora tse peli.
Ha ho jeoa lijo tsa mantsiboea eaba ha bonahale, eaba ho qala lets’olo la ho batla Lennox ea sa bonahaleng, eaba o fumanoa ka tlasa thoto eo lithole. A bonahala a se a sena bophelo. Eaba o nkeloa ka kamoreng e ka holimo, hore a hlahlojoe ke lingaka tsa chankaneng, tse ileng tsa bolela hore ha sa phela. ‘Me setopo sa hae se ile sa nkoa sa isoa sepetlele, moo ileng a hlatsuoa a ba a apesoa liaparo, a lokisetsoa ho ea bolokoa. O ile a etsetsoa lekase la tlisoa sepetlele. Eitse ha moruti a se a fihlile ho tla etsa tsebeletso e mahlonoko ea lepato. Batsoaruoa ba ‘maloa ba ile ba laeloa ke mosebeletsi oa sepetlele hore ba nke setopo sa Lennox, ho tloha moo neng se behiloe ho re ba se ise ka kamoreng eo lekase la hae ne le behiloe ka teng. Ba ile ba etsa joaloka ha ba laetsoe, e mong a mo nka ka hlohong e mong ka maotong, ha ba le bohareng ba kamore ke moo, setopo se ileng sa chopoha ka phoso matsohong a motsoaruoa ea neng a tsoere ka hlohong, ‘me hloho ea otla fatse. Ho makaleng hoa batho bane ba le ka kamoreng eo, ho ile hoa utloa lentsoe la motho ea utloahalang a utloile bohloko. Hang ba bona Lennox a bula mahlo le hona ho sisinyeha hoa ‘mele, ho bonts’ang bophelo. Ho ile hoa latoa ngaka, ea re ha e fihla kamora metsotso e mashome a mararo. Lennox eo e neng ele mofu, o ne a kopile ho fuoa metsi ho noa, ‘me e ne ele ha leka ho noa ha ngaka e kena.
Ke le ka ithuta ka ketsahalo ena ea Lennox, ho tsoa ho basebetsi ba morafo ‘moho le eena. Ea mpha tjantjello ea ho batla ho kholiseha ka ho utloa litaba ho monga tsona. Ha kea ka thola monyetla oa ho kopana le eena ka khoeli tse ‘maloa ho tloha mohla ketsahalo. Empa qetellong ke ile ka fumana monyetla. Kamora ho tlosoa morafong, ile ka isoa ho e ngoe ea lichankana , ho sebetsa ofising ho hlophisa litlaleho tsa selemo. Taba ea monna ea ileng a tsoha a se a shoele ea qaleha ho qoqoa ka letsatsi le leng, ha Lennox a feta pela ofisi eaka, eaba kea ‘monts’oa. E ne ese khale ha ke ile ha ke mo fa pampitsana, ke ngotse molaetsa o mokhutsoane o mo kopang hore a nketele moo ke sebetsang teng. O ile a fela a tla, eaba joale ke khona ho utloa litaba ho tsoa molomong oa hae, ‘me ka utloa pale ea bophelo ba hae e hlollang. E ne ele monna ea ntse a le lilemo li tlase, tse ka bang tlase ho mashome a mararo. E ne ele motho ea rutehileng, ea bohlale ba hlaho, empa e le setloli sa molao se tummeng.
Taba e kholo ea bohlokoa ka pale ena ea hae, ke taba e etsahetseng nako eo a neng a shoele. Ke ile ka ngola litaba tsa hae ka bokhutsoanyane bukeng.
O ile are: “Hoseng ke ile ka tleloa ke monahano ao hore ekare ho tlaba le ho hobe ho etsahalang. Ha ea ka ea eba boikutlo bo ntula hamonate, eaba ke ea ho mookameli oa morafo e leng Monghali Grason, eaba ke mo bolella ka moo ke ikutloang, ka mo kopa hore na a ka se tle ho tla hlahloba kamore eo ntse ke rafa mashala ho eona. O ile a hlahloba, o li a hlahlobisa, eaka o hlahlobisitse hantle, a laela hore ke khutlele tsebetsong eaka, ka le reng ha bone kotsi moo, a lekanya ne ke ithepetlisa ke sa batle ho sebetsa. Kei le ka khutlela ka sebetsa, ‘me ka fata nako e ka tlase ho hora, ‘me eaba ho oa heleha ka kupetsoa ke qubu ea mashala. ‘Me ho ile hoa bonahala joaloka ha ekare ke bona monyako oa ts’epe o buleha eaba kea kena ka oona. Eaba hoba le boikutlo bo ntlelang ba hore ke shoele, ‘me ke lefats’eng le leng. Ke ne ke sa bone motho leha ele a mong le ha ele ho utloa molumo. Ke ile ka qetella ke utloa ekere ha ke sa itseba, eaba ke a tloha pela monyako oo, ka tsamaea sebaka se le leletsana, eaba ha ke fihla lebopong la noka e kholo. Ho ne ho se lefifi, ebile nka se re ho ne ho khanya. Ho ne ho ena le khanya, feela khanya ea linaleli bosiu. Ha kea ka ema nako e telele lebopong moo, eaba ke utloa molumo oa metsi a hobang a noka, ke moo ke ile ka bona ho hlaha motho a sokang sekepe a tla moo ke emeng teng.
“Ke ne ke sena mantsoe, puo e le sieo. Eaba motho eo oa ntalima motsotsoana, a be a mpolella hore o tlo nlata, eaba o mpolella hore ke kene ka sekepeng, a qala ho soka sekepe, ‘me ra ts’elela mose oane ho noka. Ke ile ka mo mamela, ho se polelo le ha ele ngoe. Ke ne ke lakatsa ho ka ‘motsa hore na ke mang, le hore na ke ho kae. Leleme laka ene eka le khorametse mahalapeng aka. Ke ne ke hloloa ke ho buoa lentsoe le le leng. Qetellong, ra fihla ka mose ho noka. Eaba ke tsoa ka sekepeng, monna ea neng a soka sekepe a ‘nyamella joalo feela.”
Ke ile ka sala ke ‘nosi, ke sa tsebe hore na ke etsang. Ha ke talima, ka bona litsela tse pel pel’akai tse phunyeketsang hara khohlo e lefifi. E ngoe ene ele sephara, e le tsela e tsamauoang ke batho ba bangata. Ha e ngoe tsela, ene ele e patisaneng e ne habile nq’a e ngoe . ‘Me ka qala leeto laka ka nka tsela eo ba bangata ba tsamaeang ka eona. Eitse ke so ee ha lelele, hoa qalella hoba lerotho. Empa leha ho le joalo, leseli le ne le bonahala le phatsimane pele koana, ‘me leeto la ka leseli le phatsimang le le hole.”
“ Ha ke fihla ke ile ka kopana le sebopuoa, seo ke sitoang ho hlalosa chebahalo ea sona. Ke hloloa ho fana ka ntho e hlakileng, ke tla hakanya fela. Sebopuoa seo ne sena le tsobotsi ea motho kae kae, empa se le seholo ho feta seemo sa motho, o ne a kaba bolele ba maoto a leshome. O ne a ena le lipheo ka mahetleng a hae. A shebahala a le mots’o joaloka mashala ao ke neng kea rafa morafong, a shebahala ekare ha apara letho ‘meleng. O ne a tsoere lerumo letsohong la hae, bolelele ba lona ene e kaba maoto a leshome le metso e mehlano. Mahlo a hae a ne a bonahala a tuka mollo, meno a hae a le masoeu joaloka liperela, a le molelele haholo. Nko ea hae, ha eba e ka bitsoa nko, e ne ele kholo, e le sephara e le sepapetloa. Athe moriri oa hae, o le thata, o le boima ebile o le molelele. O ne o theoha le mahetleng a hae. Lentsoe la hae lona, e ne ka hoja ho rora hoa tau hara mokhupi oa liphoofolo, kapa la ntho eo ke sa e tsebeng.
“ E ne le ha leseli le qala ho phatsima lekhetlo la pele ha ke tla bona sebopeho sa motho eo oa mohlolo. Ke ile ka tsoha le ho thothomela pela hae joloaka mohloanyane feela mahlong a hae. O ne a tsoere lerumo a le kokositse, joaloka hoja o ne a batla ho ntlhaba ka lona. Eaba ke ea ema. A buoa le nna ka lentsoe leo le lebe, feela ka khona ho mo utloa, a ntaela ho mo latela; le hore o rometsoe ho ntebela tseleng eo ke e tsamaeang. Eaba kea mo latela. Ebe ne ke ka etsang? Lehlakoreng le leng leo re neng re tobane le lona le ne le bonahala le otlolohile ho tloha fats’e eka ke lehlakore le ileng la sala ha thaba e aroloa likoto tse peli, joale ho setse karolo eo ea thaba eo re e bonang feela. Karolong eona ena e otlolohileng ho tloha fats’e, leboteng la eona, ka bona ho ngotsoe mantsoe ana: “ Mona ke liheleng” Ea ntebetseng ha re fihlile le boteng leo, eaba ka lerumo la hae a etsa lerata makhetlo a mararo ka lona. Eaba lemati le leholo lea buleha ‘me ra kena ka lona. Ke ile ka fetisoa moo e kang ke lipakeng tsa mabota a thaba.
“Eare ha se re ile, ra feta ka hara lefifi le lets’o la Egepeta. Ke ne ke utloa mehato le liqi tsa ea neng a nketella pele, ‘me ke lokela ho mo latela. Ha ntse re tsoelapele eaba ke utloa ho kang, ho bobola hoa motho ea timelang. Eaba ho bobola ho ntse ho eketseha, ‘me ke ne ke khona ho utloa seboko sa re: “metsi, ke kopa, metsi, metsi” Joale ra atamela monyako o mong, eaba rea feta ka oona. Ka utloa mantsoe a batho ba bangata ba baloang ka limilione tsa limilione sebakana. Ka utloa hape mohoo o reng: “Metsi, metsi, metsi” . Eaba re fihla monyako o mong o moholo, ‘me ea ntse a ntataisa a kokota, ka fumana hore re fetile thaba, ‘me joale re se re le sebakeng se bulehileng.”
“Ke sebakeng sena moo ea neng a ntse a ntataisa a ileng a nts’iha ho ea tataisa meea e meng e lahlehileng hore e tle e fihle moo ke leng hona teng. Kei le ka ema sebakeng seo se bulehileng nakoana, eaba sebopupoa se tsoanang le seneng se nketelletse pele se a nkatamela, sona sene se sa tsoara lerumo, empa se tsoere sabole e kholo. A tla ho nna ho mpolella bokamoso baka hore ke bo feng. O ne a buoa ka lentsoe le neng le nkenyetsa ts’oho e kholo moeeng oaka. “Joale u liheleng” a rialo a buoa le nna, “Ha ho sana ts’epo e teng. Joaloka ha u ne u feta hara thaba o utloa mehooo e kopang metsi ho ea kolobisa maleme a bona . A nts’upisa mochophoro oa tsela a re hona le monyako qetello ea teng, o lebisang lets’eng la mollo le sebabole. Mona ke moo e tlong hoba pheletso ea hau, ho se ho kae. A re mang le mange a kenang ka moo ha sa khutlela sebakeng sena seo o emeng ho sona, empa eba joale o kena tsoenyehong e sa feleng, a re sebaka seo se bulehileng ke moo bohle ba lahlehileng ba fuoang monyetla oa ho talima seo ba neng ba tla nyakalla ho se shebella seo ba ilo se utloa, eleng bohloko le mahlomola.”
“Ke ile ka ikutloa ke le noosi ke taba ena. Ke ne ke sa tsebe hore na hona ke litlamorao tsa lets’oalo le tlisoang ke lebaka la lintho tseo ke li fetileng, empa ke ile ka felloa ke menahano ke lets’oalo.Ke ile ka tleloa ke molikoa-likoane, ‘me ka tšerema mangole, ka felloa ke matla.E ile eaka ke hohlomela lekoluopong leo ke sitoang le ho inamolela ho lona. Ka tleloa ke molikoali-koane, eaka ke ea lora.Kaholimo ho ‘na,hole le ‘na,ke ile ka bona motse o motle oo re balang ka oona Bibeleng.Mabota a oona a hahiloeng ka mahakoe a bohlokoa a khahlehang.Ka boela ka bona lithota tse nammeng,tse tletseng lipalesa tse ntle.Le ‘na ka bona noka ea bophelo le leoatle la seipone.Matšoele-tšoele a manyeloi a ne a kena a tsoa ka likhoro tsa motse,a bina.A bina lipina tse monate.Hara bongata bona ke ile ka bona ‘m’e moratuoa oaka ea ileng a shoa lilengoaneng tsa ho feta,a bolaoa ke pelo ka lebaka la bokhopo baka.O ile a ntalima joaloka ea nkhoehlelang ho eena ka letsoho,empa ke ne ke sitoa le ho tsitsinyeha.E ne eka ke na le mojaro o boima o nkoebetellang fatše.Hang hoa hlaha moea o pholileng o fokelang monko o monate oa lipalesa tsane ka ho ‘na, ‘me ke ne ke utloa hantle joale, mantsoe a monate a manyeloi. ‘Me ka re, “Eka hoja nka be ke le hara bona.”
“Eare ke sa natefetsoe, senoelo sena sa tlosoa molomong oaka.Ka phaphamisoa torong e monate ke ea nang le ‘na nqalong e lefifi, ea ileng a re nako ea hore ke ee moo ke sebelelitseng teng e fihlile. O ile a re ke mo latele. Re ile joalo re menahana le mehlala ke mo setse morao mocheng (phachisi) o lefifi, moo ho ileng hoa buleha lemati lehlakoreng le leng ‘me ra kena.Ha re kene hoa buleha le leng leo e itseng ha re kena ho lona, jooo! ka bona letša le tukileng hampe la mollo(lihele).Letša lena le tukileng hampe la mollo le sebabole le ne le le kapelaka,moo mahlo aka a fellang teng. Malakabe a maholo a mollo a ne a tlolakela holimo, a hoba joaloka maqhubu a leoatle ha sefefo se befile.
Ntlheng tsa malakabe ana ke ne ke bona batho, empa ho se hokae ba ne ba boela ba ea tlaase botebong ba letša lena le tšabehang la mollo. Ha ba le lintlheng tsa malakabe ba ne ba rohaka Molimo ka mahlapa a tala, ba batla metsi, seboko sa bona se hlomola pelo. Sello sa meea ena e lahlehileng e ne e utloahala mona, ebile eka mahaha a arabela ka ho ba etsisa. Eaba ke talima lemati leo ke keneng ka lona, ‘me ho ne ho ngotsoe teng mantsoe ana, ‘Ena ke eona tsuo ea hau; bosafeleng ha bo na pheletso.’
Kapelepele ka utloa lefatše le ngamoha tlas’a maoto aka, ka iphumana ke teba letšeng la mollo.Ka tleloa ke lenyora le sa hlaloseheng ke bohale, eare ha ke meketsa ke batla metsi, mahlo aka a buleha,ke le teronkong ea sepetlele.
Ka se ke ka bolella motho le ea mong taba ena, esere mohlomong liofisiri tsa teronko tsa e sebelisa khahlanong le ‘na, ba e etsa lebaka la ho nkharameletsa ‘mahlanyeng’. Ke fetile linthong tsena, ‘me ke kholisehile hore leholimo le teng, le tsona lihele li teng. Lihele li kamoo Bibele e li hlaosang ka teng. ‘Me haeba ho na le sebaka seo ke sa khutleleng ho sona, ke liheleng.
Hang ha ke bula mahlo, sepetlele, ka lemoha hore ke sa phela hape ke sa le lefatšeng, ‘me ka fana ka pelo eaka ho Molimo. Ke tlo phela ke be ke lo shoa ke le Mokreste. Le hoja pono e tšabehang ea lihele e sa hlakohe kelellong eaka, le botle boo ke bo boneng ba leholimo ha bo tlohe. Ke tla boela ke kopana le ‘m’e moratuoa ka le leng.
“Ho lumelloa ho lula fatše mabopong a noka ela e khahlehang, ho tsamaea le manyeloi ao hara lithota, liphula le maralla a nang le lipalesa tse monko o monate, botle bo fetisang hole sohle se ka nahanoang ke motho; le ho mamela lipina tsa balopolloa. Tsena kaofela e tla ba matšeliso a ho phela bophelo ba Bokreste lefatšeng, le haeba ho ntlhoka ho lebala menate eo ke neng ke inyakalatsa ka eona pele ke kena teronkong. Ke hlobohile metsoalle eaka ea botlokotsebe, ‘me ke tlo ikamahanya le batho ba lokileng ha ke lokolloa.”
Litaba tsena re file ‘mali kamoo re li boleletsoeng ka teng ke Lennox. Molimo a ke a hlohonolofatse le ho lemosa meea e mengata e lahlehileng ka litaba tsena.
Motho a ka beleala joang hore lihele tse tukang mollo li teng? Re na le Bibele, lentsoe la Molimo, le litšenolo tse kang tsa ntate Lennox tse lemosang ka lihele tse tukang. Banna le basali, iponeleng! Taba ena ke ea ‘nete. Bophelo ba hau bo khatisong. Molimo a ka u pholosa le ho u tšoarela libe ha u lemoha hore u moetsalibe. Tsela e ‘ngoe feela ea ho pholosoa, ke tlhatsuo ea libe e tlisoang ke ho amohela mali a Jesu Kreste e le sehlabelo sa libe tsa hau. Ha u amohela tšoarelo ho tsoa ho Molimo, O tla u fa khotso le phomolo pelong ea hau. U tla lokoloha, u lokolohe bophelong bona.Ka ho fetesisa, u tla lokoloha le ho ikutloela monate oa leholimo ho ena le tsuo ea lihele,eseng feela ea matsatsi a mabeli empa ea bosafeleng.
Monna Oa Morui Le Lazaro
Luka 16:19-31
“Morui e mong o ne a le teng ea apereng purepera le lene e ntle, ea iketlileng menateng ka matsatsi eohle. Mofutsana e mong le eena o ne a le teng, ea bitsoang Lasaro, ea neng a beoa pela monyako oa eo, a tletse libebe; o ne a lakatsa a ka khora makumane a oang tafoleng ea morui; hape le tsona lintja li ne li tla, li nyeka libebe tsa hae. Ha isa-isa, mofutsana a shoa, ‘me mangeloi a mo nkela sefubeng sa Abrahama. Morui le eena a shoa, a epeloa lebitleng. Joale, ha a le nqalong ea bafu, a lelala holimo, a lutse bohlokong, ‘me a bonela Abrahama hole, le Lasaro a le sefubeng sa hae. A hooa, a re: Ntate Abrahama, nkhauhele; o rome Lasaro, hore a qopetse ntlha ea monoana oa hae metsing, a tle a mpholise leleme; hobane ke utloa bohloko bo boholo khabong ena. Empa Abrahama a re: Ngoana ka, hopola hobane o bone tse monate tsa hao bophelong ba hao; ‘me ka mokhoa o joalo, Lasaro o bone tse mpe; joale eena, o tshelisoa mona, empa oena, o utloisoa bohloko. Ho fetisa tseo tsohle, selomo se seholo se beiloe mahareng a rona le lona, hore ba mona ba ka ratang ho ts’elela ho lona ba sitoe, leha e le ba ho lona ha ba rata ho tla ho rona, ba sitoe le bona. Eaba o re: Ntate, ha ho le joalo, ke a o rapela, o mo romele tlung ea ntate; hobane ke na le banabeso ba bahlano; a ke a ba kholise, hore ba tle ba se ke ba tla le bona nqalong ena e bohloko. Abrahama a re ho eena: Ba na le Moshe le baporofeta; ba ke ba utloe bona. A mpa a re: che, ntate Abrahama, empa ekare ha e mong oa ba shoeleng a ka ea ho bona, ba ka baka. Abrahama a re ho eena: Ekare ha ba sa utloe Moshe le baporofeta, ba ke ke ba kholoa, leha e mong oa bafu a ka tsoha.”
U ka bala mangolo a mang a tsoanang le lena ho: Tsenolo 21:7-8, Tsenolo 20:10-13, 2 Peterose 3:10-12