Nageenya; nageenyi biyya keenyaaf, maatii keenyaaf akkasumas garaa fi sammuu keenyaaf eessaa argamaa? Iyyi cimaan kun bara baay’eef ni dhaga’ama, ammas akkuma addunyaan kun qorannaa gara garaatiin asiif achi soochootu akksumas akkuma soodaa adda addaatiin rukutamituun ittuma cimee deemaa jira. Iyyi kun iyya garaa/lubbuu keetiiti? Dheebuu fi jeequmsa yeroo ammaa keessatti, qabbana yeroo dheeraa si wajjiin jiraatu kan waan hunda caalu sana barbaaddaa?

Woggoota baay’ee dura gaafii namichi mana hidhaa eegu tokko gaafate namoonni lakkoofsi isaanii hedduu ta’e hanga hardhaatti ni gaafatu. Gaafichi “Fayyuuf maal gochuutu narra jira?” kan jedhu ture. Dhugumaan gaafii kana namni hundi gaafachuun kan isaaf ta’uu fi gaafii jireenya namaatiif murteessaa ta’e dha.

Waayee kankee waan hunda kan beeku namni tokko akka jiru beektaa laata? Inni Waaqa isa guutuu addunyaa kanaafi kanneen isa keessa jiraatan hunda isaanii uume. Ilmi Waaqayyoo, Yesuusis waan ati erga dhalattee hojjette hunda ni beeka. Inni waan darbe, kan ammaafi kan fuula duraa hunda ni beeka. Inni waan baayyee si jaallatuuf cubbuu kee irraa si furuuf, si qulqulleessuuf gara biyya lafaa kana dhufe. Inni jireenya gammachuu akka argattuuf karoora siif qaba.

Yasuus yoo deebine dhalanne malee balballi mana waaqaa akka nuuf hin banamnee nutti hima. Mee yaa obboleessa kiyya ani si gaafadha? Deebitee dhalateertaa? Miseensa woldaa kiristaanaa kan taate deebitee dhalateet ta’a? Dhalachuu baannaan baddeerta. Yasuus yemmu dubbatu “Namni deebi’e dhalatu malee mootuummaa waaqaa hindhaalu” (Yoh 3:3).

Yeroo ammaa ati jiraataa dha. Hafuura ni baafatta, ni deemta ni hojjattas. Siif mijaayee jiruu gaarii jiraataa jirta ta’a yookiin jiruun sitti hammaateera ta’a. Aduun ni baati ni lixxis; bakka tokkotti yeroo kana daa’imni ni dhalata; akkasumas bakka dhibiitti namni du’u yeroo mara ni jira. JIREENYI KUN QOPHII YEROO MURAASAATI GARUU, DU’A BOODDEE GARAM DEEMTA? Yoo nama amantiis taate Yookiin yoo amantii kamittiyyuu amanuu baatte gaafii baay’ee barbaachisaa ta’e kana deebisuu qabda. Namni erga yeroo gabaabaaf lafa irra jiraateen booddee gara iddoo bara baraaf keessa jiraatuu deema (Lal.12:5). GARUU EESSA DEEMTAA?

Cubbamoonni worri Waaqa hin beknee, kan hin ajajamne hundinuu adabbii isaanii fudhachuuf gara bakka rakkinnaa kan isaaniif qophaayee adeeman. Dubbii Waaqaa /Kitaaba Qulqulluu/ yoo hin amaninii kanas shakkuu hin dandeenyu. Yasuus Kiriistoos waayee kanaa yommuu dubbatu “Yeroo sana karaa bitaa kan jiraniin akkas jedhaan isin abaaramtoota nana sheexanaa fi ergamoota isaatiif bakka qophaayee gara ibidda bara baraatti narraa deemaa” (Mat. 25÷41). Akkasuumas laakkofsa 46 irratti “gara adabbii bara baraa” jedha. Yasuus Luq. 16÷19–24 irratti waayee namicha abbaa qabeenyaa tokkoo ibidda qilee keessatti kan dhiphatuu dubbata. Waayee ibidda qilee kanaas achitti bohichaaf ilkaan qarutu jira jedha (Mat. 13÷42).

“Kunoo ati keessa namummaa namaa keessatti dhugaa ni barbaadda” (Faarsaa 51:6). Amanamtummaan waa’ee jireenya keessatti wal-qabate hundaaf naamusa qabeessummaa amanamummaati. Amanamtummaan dhugumaanuu waan onneeti. Wongeela Yesuus Kiristoosiitifis yaada bu’uuraawaadha. Waaqayyoo yaadaa fi hawwii garaa namaa beeka. Inni dhugaa akka qajeelfama bu’uuraa kan akka malee barbaachisaa ta’eetti fudhata (Keessa Deebii 32:4). Inni amanamtummaa guutuu kan garaa keenyaa dhugumaan ni eebbisa. Yommuu namni isinitti beeku danda’u dhugaa dubbatanii yeroo namni tokkollee isinitti hin beekne garuu amanamtummaa ni dhaabduu? Nama dogoggora keessa jiru tokkoo akkasumatti ni dhiistuu? Akka kafaluu hin dandeenye utuu beektanuu liqiin waa ni bittuu?

Jireenni adeemsa akka ta’ee beektuu? Adeemsi kun karaa lamaa fi bakka lama qaba. Isin karaa kamirra deemuu filattan laata? daa’imni yommuu dhalatu adeemsa jireenyaa jalqaba. Waqni samii jiraatu daa’imman guddataniif karaa adda ta’e qopheesseera. Karaan garraamummaa kun daa’immaniif duwwaadha. Karaa kanarra hatiifi abbaan, durabu’oota, ta’ani ijoollee waa’ee jireenyaa barsiisuun isaaniif ta’a.

Har’a addunyaa kanarra namoota onneen isaanii cinqamtu baay’etu jira. Sababoonni cinqii kanaas baay’eedha. Sababa kamiifuu Waaqayyo rakkoo kana akka beekuufi dhaabatee onnee cinqamte hunda gara isaatti amantiidhaan yoo dhufte simachuudhaan nagaya isiif kennuudhaaf eegaa jira. Waaqayyo si jaalata, onnee kee keessas boqachuu fedha. Akka hiika dubbii kanaatti onnee namaa jechuun nama yookiin sima, waan ati hojjataa jirtuu fi waan onnee kee keessaa burqu jechuudha. Waaqayyo uumaan yeroo jalqabaatiif nama uumee gammachuudhaanis akka jiraatuu fi isa tajaajiluuf iddoo bareedaa eden gannat keessa kaaye. Booda immoo wanti karoora Waaqaa kana xureessu ni dhufe. Innis diinticha nuti seexana jennee yaamnu santu Waaqa jibba ture. Namni akka shakkuu fi waaqaafis hin ajajamne taasisa. Sababa kanaafis onneen namaa badummaa fi cubbuudhaanis kan guutamte turte tun hariiroo tokkos Waaqa wajjiin akka hin qabaanne taasise. Onneen isaas tan nama gowwoomsituufi garmalees badduu taate. (Erm. 17:9). Namnis Waaqarraa ni fooyame. Jaalala isaa guddaa irraa kan ka’e Waaqayyo ilma isaa gooftaa Yasuus Kiristoosiin cubbuu namaatiif akka du’uuf erge. Amma abdiin nama hundaaf kennameera. Waaqayyo onnee tokkoon tokkoon namootaa keessa qubachuu barbaada. Gaaf tokko warri fayyan isa wajjiin iddoo bareedaa inni keessa jiraatu kan Jaannata jedhamu jiraatu. Inni cubbuun bara baraaf akka achi hin seenne seera baase. Cubbuun yaada, ilaalcha, gochaa fi amantaa fedha Waaqaatiin faallaa ta’eedha. Kunniin onneen namaa akka xurooftu taasisu. Waaqayyo qaama alaa qofa osoo hin taane keessa onnee namaas ni ilaala.

Yaa Dubbisaa:- Waaqa qulqulluu fulduratti cubbamaa ta’uu kee irraa kan ka’e murtiin du’aa akka sitti murtaaye beektaa? Namni cubbamaan du’a bara-baraa jalaa bayee jireenya bara-baraa qabaachuuf araara Waaqayyoo argachuu qaba. Araara kun isa waaqni beenyaa cubbuu keennaa irraa ittiin nu baraaru jechuudha. Fayyinni akkanumaan gatii malee tola kan argamuu ta’uillee Waaqayyo gaarummaa fayyinnaa kana karaa tokko malee hinkennu. Waaqayyo haalli gaarummaa isaa kana itti keennuu jecha tokkoon woyta wolitti qabamu “Qalbii jijjiirachuu” dha.